آجیل یک واژه عمومی است که البته تعریف آن در بین گیاه شناسان و مردم عامه متفاوت است. در تعریف علمی، آجیل به میوه خشک با دانه ای درون آن اطلاق می شود که دیواره تخمدان آن سخت شده باشد. بر اساس این تعریف گردو، بادام، بادام هندی، گردو، فندق، شاه بلوط، چلغوزه، پیکن(نوعی آجیل شبیه گردو)، ماکادمیا و آجیل برزیلی(brasil nuts) و نارگیل در گروه آجیل ها قرار می گیرند.
آجیل 4 مغز خام
آجیلآجیلها بسیار مفید و سالم هستند و برای تغذیه کودکان بیش فعال و افرد پُرتحرک، گزینهی مناسبی محسوب میشوند. آجیلها جزو خوراکیهای با فیبر بالا هستند، سرشار از چربیهای مفید، پروتئین و بسیاری از مواد مغذی و آنتی اکسیدان هستند. مطالعات مختلفی خواص مختلف آجیل را برای سلامتی نشان دادهاند. آجیل یکی از خوراکیهای کاهشدهندهی کلسترول است. کنترل فشار خون بالا و کاهش قند خون نیز از دیگر فواید آجیل برای سلامتی هستند. اما سؤالی که برای عدهای پیش میآید این است که آیا بودادن آجیل، خواص آن را کاهش میدهد؟
چرا آجیلها را بو میدهند؟
معمولا آجیلها را برای بهبود طعم، عطر و ایجاد بافتی تُرد، بو میدهند. بو دادن به معنای قرار دادن مواد در معرض حرارت است. بیشترِ آجیلها را بدون پوستهشان بو میدهند، ولی پسته معمولا با پوستهاش بو داده میشود.
بعضی اوقات برای جدا کردن پوستهی آجیل از مغز، آن را بو میدهند. بودادن روشی مرسوم برای جدا کردن پوستهی بادام هندی از مغز آن است. به همین دلیل بادام هندی هرگز با پوست فروخته نمیشود.
دو روش عمدهی بودادن عبارتند از:
- بودادن خشک: در این روش از هیچ روغنی استفاده نمیشود. میتوان بودادن خشک را به کمک اجاق و بر روی ماهیتابه انجام داد.
- بودادن به کمک روغن: در این روش از روغن برای بودادن استفاده میشود. این روش را هم میتوان به کمک اجاق گاز و ماهیتابه انجام داد.
علاوه بر این روشها میتوان آجیلها را در مایکروویو نیز بو داد. شما میتوانید آجیل بوداده بخرید یا خودتان در خانه آجیل بوداده درست کنید.
مواد مغذی موجود در آجیل خام و بوداده
بودادن، ساختار، ترکیب شیمیایی و رنگ آجیل را تغییر میدهد و موجب کاهش رطوبت و تُردشدن آنها میشود. میزان چربی، پروتئین و کربوهیدرات موجود در آجیل خام و بوداده بسیار شبیه است. با اینکه چربی و کالری آجیل بوداده بهازای هر گرم کمی بیشتر است، ولی این تفاوت بسیار اندک است. مثلا ۲۸ گرم بادام خام محتوی ۱۶۱ کالری انرژی و ۱۴ گرم چربی است، درحالیکه این مقدار بادام بوداده محتوی ۱۶۷ کالری انرژی و ۱۵ گرم چربی است.
آجیلها در طول فرایند بودادن، بخشی از رطوبتشان را از دست میدهند. بنابراین آجیل وقتی بو داده میشود، وزنش کمتر میشود. به همین دلیل است که در وزنهای برابر، میزان چربی آجیل بوداده کمی بیشتر است.
برخی مطالعات نشان میدهند که بودادن آجیل محتوای چربی کل را تغییر نمیدهد، ولی موجب میشود ساختار آجیل تغییر کند و چربیهای چنداشباعنشده بیشتر مستعد اکسیداسیون شوند.
میزان پروتئین و کربوهیدرات آجیل بوداده و آجیل خام بسیار شبیه است، بااینحال مقدار این درشتمغذیها بسته به نوع آجیل ممکن است در آجیل بوداده کمی بیشتر یا کمتر باشد.
برخلاف چیزی که احتمالا انتظار دارید، بودادن با روغن، مقدار چربی آجیل را افزایش نمیدهد، زیرا آجیل بهطور طبیعی چربی بالایی دارد و توانایی جذب چربی بیشتری ندارد.
آیا بودادن به چربیهای سالم آجیلها آسیب میرساند؟
آجیلها سرشار از چربیهای تکاشباعنشده و چنداشباعنشده هستند. این چربیها توانایی کاهش کلسترول خون را دارند و میتوانند از بدن در برابر بیماریهای قلبی محافظت کنند. دمای بالا و بودادن بهمدت طولانی، بیشترین تأثیر را در تخریب این چربیها دارند.
زمانی که چربیهای چنداشباعنشده در معرض حرارت قرار میگیرند، احتمال آسیبدیدن یا اکسیدشدن آنها افزایش مییابد. این امر موجب تشکیل رادیکالهای آزاد و صدمه دیدن سلولهای بدن میشود.
چربی اکسیدشده یا فاسد، موجب تغییر طعم و بدبوشدن برخی آجیلها میشود. خوشبختانه شما میتوانید با کنترل زمان و دمای بودادن، تا حدودی از تشکیل این چربیها جلوگیری کنید. مطالعات نشان میدهند دمای پایین و متوسط، چربیهای موجود در آجیلها را بهتر حفظ میکنند.
یک مطالعه نشان داد که هرچه دما و مدت زمان بودادن افزایش یابد، احتمال تشکیل برخی ترکیباتی که موجب اکسیداسیون میشوند، بیشتر است. البته احتمال اکسیداسیون چربیها به نوع آجیل نیز بستگی دارد. بهعنوان مثال زمانی که گردو در دمای ۱۸۰ درجهی سانتیگراد بهمدت ۲۰ دقیقه بو داده شود، میزان اکسیداسیونش نسبت به گردوی خام ۱۷ برابر میشود. این در حالی است که اکسیداسیون در فندق، ۱٫۸ برابر و در پسته ۲٫۵ برابر میشود. دلیل افزایش چشمگیر اکسیداسیون در گردو، مقدار بالای چربیهای چنداشباعنشدهی آن است. ۷۲٪ از کل چربی گردو را چربیهای چنداشباعنشده تشکیل میدهد که بالاترین مقدار در تمام مغزهاست.
در همین مطالعه، زمانی که گردو در دمای ۱۲۰ تا ۱۶۰ درجهی سانتیگراد بو داده شد، میزان اکسیداسیون آن کاهش یافت.
چربیهای چنداشباعنشده در مغزها در زمان نگهداری، نسبت به اکسیداسیون آسیبپذیرترند. دلیل این امر آن است که ساختار مغزها در اثر بودادن تغییر میکند و باعث میشود چربی، بیشتر در معرض اکسیژن قرار بگیرد و راحتتر اکسید شود.
این امر، عمر نگهداری آجیلها را کاهش میدهد. بنابراین آجیل بوداده نسبت به آجیل خام، زودتر فاسد میشود. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان میدهند که مقدار چربیهای ترانس در اثر بودادن افزایش مییابد، ولی این مقدار ناچیز است.
بودادن، چه تأثیری بر مواد مغذی موجود در آجیل دارد؟
آجیلها منبع خوبی از مواد مغذی مانند ویتامین E، منیزیم و فسفر هستند. همچنین آجیلها سرشار از آنتیاکسیدانها هستند. برخی از این مواد مغذی نسبت به حرارت حساساند و در طول فرایند بودادن از بین میروند.
بهعنوان مثال برخی از آنتیاکسیدانها در اثر بودادن کاهش مییابند. آنتیاکسیدانها برای سلامتی ضروریاند، زیرا از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکنند.
در یک مطالعه، سطح آنتیاکسیدانهای آجیلهای مختلف در دمای ۱۵۰ درجهی سانتیگراد از زمان شروع تا ۳۰ دقیقه بعد بهطور مداوم کاهش یافت. نکتهی جالب این است که فعالیت آنتیاکسیدانی پس از ۶۰ دقیقه افزایش یافت، زیرا برخی ترکیباتی که فعالیت آنتیاکسیدانی دارند، در فعلوانفعالات ناشی از بودادن ایجاد شدند.
تمام آنتیاکسیدانها در اثر بودادن آسیب نمیبینند. یک مطالعه نشان داد مقدار آنتیاکسیدانهای «لوتئین» و «زآگزانتین» در پسته و فندق در اثر بودادن تغییری نمیکند.
همچنین مطالعات نشان میدهند که میزان ویتامین E، ویتامین B۱ (تیامین) و کاروتنوئیدها در اثر بودادن کاهش مییابند. مقدار کاهش این ترکیبات، ارتباط مستقیمی با نوع آجیل و دمای بودادن دارد.
در یک مطالعه مشاهده شد بودادن گردو و بادام در قیاس با فندق موجب کاهش بیشتر ویتامینها میشود، درحالیکه پسته در طول بودادن تقریبا هیچ کاهش ویتامینی نداشت. سطح آلفا-توکوفرول (فعالترین شکل ویتامین E) نیز در طول بودادن کاهش یافت. بعد از ۲۵ دقیقه بودادن در دمای ۱۴۰ درجهی سانتیگراد، سطح این شکل از ویتامین E در بادام ۲۰٪ و در فندق ۱۶٪ نسبت به حالت خام آنها کاهش یافت. هرچه دما بالاتر میرود، شدت کاهش آلفا-توکوفرول بیشتر شد. بعد از ۱۵ دقیقه بودادن در دمای ۱۶۰ تا ۱۷۰ درجهی سانتیگراد مقدار کاهش آلفا-توکوفرول در بادام به ۵۴٪ و در فندق به ۲۰٪ رسید. سطح ویتامین B۱ نیز مانند آلفا-توکوفرول در طول بودادن کاهش یافت. همچنین با افزایش دما این ویتامین بیشتر کاهش یافت. سطح ویتامین B۲ (ریبوفلاوین) در اثر بودادن تغییری نداشت.
در مجموع بسته به نوع آجیل و شرایط بودادن، واکنش مواد مغذی نسبت به فرایند بودادن متفاوت است.
اگرچه مقدار برخی ویتامینها در طول بودادن کاهش مییابد، ولی فراموش نکنید که مغزها منبع اصلی تأمین این ویتامینها نیستند. در این بین بادام بهخاطر دارا بودن مقدار زیاد ویتامین E، استثناست.
خواص و فواید آجیل
آجیل و جلوگیری از بیماریهای قلبی و عروقی
تنظیم فشار خون
جلوگیری از سرطانهای مختلف، ازجمله سرطان دستگاه گوارش و سرطان پروستات
تامین مواد معدنی
کمک به دستگاه گوارش
محافظت از پوست و مو
تعادل هورمونی
جلوگیری از دیابت نوع ۲
مناسب برای همهی بیماران دیابتی
تقویت قلب
جلوگیری از پوکی استخوان
منبعی برای تأمین ویتامینها
برطرفکنندهی نیاز به چربی
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.